احیای سوخت کمکی حمل و نقل

به گزارش کارنا، به گفته احسان جان‌محمدی با استفاده از تمام ظرفیت فعلی موجود می‌توانیم ۲۰ تا ۲۵ میلیون لیتر از مصرف بنزین را با CNG تامین کنیم.

درباره روند میزان مصرف بنزین و CNG توضیح دهید که در چه نسبت‌هایی قرار دارند؟
مصرف سوخت بنزین در کشور طی سال‌های گذشته افزایش یافته است. مطابق آمار‌های شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، میزان ظرفیت تولید بنزین ایران روزانه حدود ۱۱۵ میلیون لیتر است. مواردی نظیر میزان ظرفیت پالایشگاه‌ها و تاسیسات نفتی کشور، تکنولوژی به کاررفته در مراکز نفتی ایران و حجم سرمایه‌گذاری انجام شده در آن در میزان بنزین تولیدی نقش دارد که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این زمینه‌ها باید اعلام نظر کنند؛ همچنین فناوری خودرو در حوزه میزان مصرف بنزین و کیفیت آن دو عامل مهم در کنترل مصرف است.

از سوی دیگر درحال حاضر متاسفانه به دلایل مختلفی از جمله توجه نکردن دولت و وزارت نفت به طرح CNG و رغبت نداشتن خودروسازان به تولید خودروی گازسوز، نبود فاصله قیمتی مناسب بین بنزین و‌CNG، استفاده از کیت‌های قدیمی و منسوخ در طرح تبدیل خودرو‌ها و... میزان مصرف CNG روز به روز در حال کاهش و مصرف بنزین درحال افزایش است. تا چارچوب و برنامه‌های کوتاه مدت و بلندمدت کارشناسی شده مانند اوایل طرح توسعه CNG به عنوان سوخت پاک ایجاد نشود، هیچ تغییری در روند استفاده از این سوخت پاک و ارزان ایجاد نخواهد شد.

آیا مشکلات زیرساختی برای استفاده از سوخت CNG وجود دارد؟
با توجه به شبکه گسترده گاز‌رسانی موجود در ایران و وجود این نعمت خدادادی، تقریبا نمی‌توان هیچ‌گونه مشکل یا عیب فنی برای استفاده از سوخت CNG در کشور ایران متصور بود و در مقابل با توجه به مزایای بسیار زیاد گاز CNG از جمله ارزان بودن، پاک بودن سوخت از حیث آلودگی هوا، سرمایه‌گذاری انجام شده زیاد توسط دولت و بخش خصوصی و در دسترس بودن امکانات و تکنولوژی در کشور به جرات می‌شود گفت می‌توان سوخت ملی CNG را به عنوان سوخت اول کشور با تکنولوژی روز دنیا در سبد سوخت خودرو‌های سواری و سنگین کشور احیا کرد. البته این موضوع نیازمند همت والای دولتمردان و مجلس شورای اسلامی است که تاکنون به صورت عملی چیزی دیده نشده است.

چه عوامل دیگری می‌تواند در افزایش رغبت مردم در استفاده از سوخت CNG موثر باشد؟
به‎دلیل استفاده از تکنولوژی خودرو‌های کاربراتوری ۲۰ سال گذشته، در بازار در طرح دوگانه سوز کردن صاحبان بسیاری از خودرو‌ها نسبت به کارکرد با راندمان بالای خودروهای‌CNG سوز دچار تردید می‌شوند؛ اما در صورتی که کیت‎های به روز استفاده کنند، میزان رغبت و تمایل مالک خودرو به شدت افزایش می‌یابد؛ به‌صورت تئوری به دلیل بالا بودن عدد اُکتان (بالای ۱۳۰) و راندمان حرارتی بیشتر، سوخت CNG (بیشتر از سوخت بنزین) برای استفاده مقبولیت دارد. در حال حاضر به غیر از کلان‌شهر تهران در تمام استان‌ها تعداد و پراکندگی جایگاه‌ها در وضعیت مطلوبی قرار دارد و جایگاه‌های سراسر کشور با ظرفیت حدود ۴۰‌درصد در حال فعالیت هستند. قطعا با حمایت‌های کارمزدی از جایگاه داران سراسر کشور، میل و رغبت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای احداث جایگاه در صورت نیاز در هر منطقه‌ای افزایش می‌یابد و نیازی به سرمایه‌گذاری دولت در این بخش دیده نمی‌شود.

آمار تولید خودرو‌های دوگانه سوز در سال‌های اخیر چه می‌گوید؟
مصوبه شورای اقتصاد برای طرح تبدیل ۱.۴ میلیون خودرو به صورت رایگان برای خودرو‌های عمومی در سنوات گذشته وجود داشته که طی چند مرحله اصلاحیه امروز به حدود ۹۰۰‌هزار خودرو کاهش یافته و تا این لحظه حدود ۲۰۰‌هزار خودرو طی چهار سال گذشته با این طرح دوگانه سوز شده اند. آمار پایین تعداد این خودرو‌ها بیانگر این است که مصوبات هنوز قابلیت اجرایی کامل را ندارند. شرایط به نحوی پیش رفته است که تقریبا آمار تولید خودرو‌های دوگانه سوز توسط خودروسازی‌های کشور به‌رغم تمام تفاهم نامه‌های کاغذی در سنوات گذشته صفر‌درصد بوده است. باید چرایی وقوع چنین چیزی را از وزارت نفت، کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و خودروساز‌ها پرسید؛ تا تکلیف قانونی در این خصوص وجود نداشته باشد، وضعیت به همین نحو پیش می‌رود.

به نظر شما استفاده از CNG تا چه اندازه می‌تواند در حل ناترازی بنزین کمک کند؟
عاقلانه ترین، درست‌ترین و در دسترس‌ترین راهکار تعدیل ناترازی بنزین فقط و فقط CNG است، به نحوی با استفاده از تمام ظرفیت فعلی موجود می‌توانیم ۲۰ تا ۲۵ میلیون لیتر از مصرف بنزین را با CNG تامین کنیم؛ اما انجام این مهم، همت والا و نگاه ویژه به این صنعت را از سوی مقامات مرتبط می‌طلبد که متاسفانه به دلایل نامعلومی این کار انجام نمی‌شود. واقعا برای ما این سوال مطرح است که چرا خودروساز‌ها به دوگانه سوز کردن محصولات خود علاقه‌ای ندارند؟ باید خودروساز‌ها پاسخ این سوال را بدهند؛ اما احتمالا فاصله قیمتی خودروی دوگانه سوز و تک سوز و نبود مشوق‌های حمایتی دولت از جمله این دلایل می‌تواند باشد.

استفاده از خودرو‌های برقی و به دنبال آن کاهش مصرف بنزین در شرایط کنونی کشور توهمی بیش نیست. با توجه به ناترازی شدید در تولید برق و افزایش مصرف برق در کشور و همچنین تولید برق با استفاده از سوخت‌های فسیلی که خود یکی از عوامل آلوده‌سازی محیط‌زیست در کشور است، می‌توان اعلام کرد که با شرایط کنونی کشور استفاده از خودرو‌های برقی چندان هم امکان پذیر نخواهد بود.

ابتدا به ساکن باید زمینه برای تولید برق با استفاده از نیروگاه‌های تجدید‌پذیر در کشور فراهم شود و سپس با ایجاد زیرساخت تولید و مونتاژ خودرو‌های برقی بتوانیم به سبد سوختی کشور تنوع دهیم در غیر‌این صورت این طرح نیز قطعا در آینده نزدیک با ایجاد هزینه‌های گزاف برای کشور به بن‌بست خواهد رسید. می‌توان به این نکته مجدد اشاره کرد با در نظر گرفتن شرایط کشور تنها گزینه حل ناترازی سوخت صرفا CNG و توسعه آن در کشور است.

بعضا شاهد وقوع حوادثی در مخازن CNG بوده ایم. چگونه می‌شود از این خطرات جلوگیری کرد؟
حسب آمار‌ها و بررسی ها، حوادث رخ‌داده برای خودرو‌های استفاده کننده از CNG، صرفا در داخل جایگاه به دلیل دستکاری مخازن و دلیل دیگر اتمام تاریخ انقضای مخازن و عدم مراجعه کاربر جهت تست‌های ادواری و نداشتن معاینه فنی بوده است. متاسفانه این موارد در سال‌های اخیر باعث ایجاد نگرانی‌های عمده برای ما، مالکان جایگاه‌ها و صاحبان خودرو‌های دوگانه سوز شده است که امیدواریم دولت با ایجاد مشوق‌های مالی و کمک‌های خود برای تعویض مخازن فرسوده و منقضی شده، این موضوعات را حل کند.

آیا مصرف CNG می‌تواند در افزایش فشار بر مصرف گاز تاثیر داشته باشد؟
استفاده از سوخت CNG اصلا و ابدا موجب تشدید ناترازی گاز نمی‌شود، میزان کل مصرف CNG با ظرفیت کنونی آن حدود ۲‌درصد مصرف روزانه گاز کل کشور است که حتی با فرض دو برابر شدن مصرف CNG و کاهش ۲۰ تا ۲۵ میلیون لیتری روزانه بنزین به ۴‌درصد مصرف روزانه گاز خواهد رسید که قطعا هیچ تاثیری در ناترازی گاز ندارد. با وجود منابع عظیم گازی خدادادی در کشور و پیشرفت تکنولوژی روزافزون در تولید انواع کیت‌های دوگانه سوز قطعا CNG در مقایسه با سوخت‌های فسیلی دیگر در کشور عزیزمان آینده روشن تری دارد و هیچ نگرانی در این خصوص نداریم؛ امیدواریم که بتوانیم نسبت به بهبود وضعیت CNG در کشور اقدام مثبتی انجام دهیم.
منبع: دنیای اقتصاد