واردات خودرو های نو و کارکرده برقی و هیبریدی بر اساس بند ت تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ مجاز شده است و وزارت صمت مکلف است ظرف یک ماه آیین نامه اجرایی آن را تهیه و به هیات وزیران ارسال کند.
قرار بر این بود پس از ۵ سال ممنوعیت واردات بالاخره خودروهای خارجی وارداتی روانه خیابانها شوند، اما از زمانی که آییننامه واردات خودرو ابلاغ شده تاکنون تنها تعداد محدودی خودرو وارد کشور شده است.
طبق آخرین آمار گمرک در دو ماهه امسال تعداد ۳ هزار دستگاه خودرو وارد کشور شده است. ورود این تعداد خودرو هماکنون به نمادی برای حسن توجه دولت به واردات خودرو های خارجی، تبدیل شده است.
سرنوشت واردات خودرو در دولت چهاردهم چه خواهد شد؟ در پاسخ به این سوال دو سناریو مطرح است؛ سناریوی اول بر تداوم سیطره دولت بر واردات و ورود قطرهچکانی خودرو تاکید دارد، حال آنکه سناریوی دوم حکایت از بازگشت واردات به مدار اصلی خود دارد. در این سناریو واردکنندگان همچون روال سابق، متولی ورود خارجیها خواهند بود. در حال حاضر از صفر تا صد واردات خودرو یعنی نحوه واردات، فروش و قیمتگذاری با دولت است. واردکنندگان در نظرسنجی «دنیایاقتصاد» اولا بر خروج دولت از واردات خودرو تاکید دارند و ثانیا از سیاستگذار دولت چهاردهم خواستهاند که شرایط واردات را تسهیل کند. دستاندرکاران بازار وارداتیها همچنین مقررات مربوط به «واردات در ازای تولید» را توزیع رانت در بازار خودروهای وارداتی خواندهاند.
واردات خودرو از سال ۱۳۹۷ ممنوع بود؛ رییس جمهور شهید اسفند سال ۱۴۰۰ دستور داد که پس از انقضای قانون ممنوعیت واردات، باید واردات خودرو با سرعت انجام شود که در نهایت این مهم عملیاتی شد.
درحالیکه دستورالعمل و مقررات دولتی طی ۱۵ماه گذشته بر ورود و عرضه خودروهای خارجی سایه انداخته است، شواهد و قرائن از خروج وارداتیها از لاین دستوری دولت حکایت دارد. با توجه به پیچیدگی قیمتگذاری و نحوه عرضه وارداتیها ظاهرا تغییر شیوه کنونی در دستور کار سیاستگذار خودرو قرار دارد.
دومین ثبت نام خودروهای وارداتی در شرایطی دیروز پایان یافت که برخی خبرها از استقبال زیاد متقاضیان برای خرید وارداتیهای برقی حکایت دارد. مهلت ثبتنام هفت خودروی برقی وارداتی از طریق سامانه یکپارچه عرضه خودروهای برقی که با تنها شرطِ تعریف حساب وکالتی و بلوکه کردن وجه ۱۰۰میلیون تومانی در این حساب، ممکن شده بود، دیشب به پایان رسید و برخلاف فروش قبلی برقیها، این بار ظاهرا خبری از تمدید نیست. در این دوره، استقبال از خودروهای برقی یادآور دور اول ثبتنام از محصولات وارداتی است.
به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت تعداد خودروهای وارداتی در آخرین عرضه صورت گرفته به بیش از ۶۰۰۰ دستگاه میرسد و در هفته آینده باز هم عرضه خودروهای بنزینی وارداتی صورت میگیرد.
یک کارشناس صنعت نفت و انرژی گفت: به جای ارزپاشی در طرحهای غیر کارشناسی برای حل مشکل ناترازی بنزین میتوانیم دنبال طرحهای خوبی مانند واردات خودرو های کم کارکرد خارجی با تکنولوژی نوین باشیم. بخش خصوصی ما نمیتواند ناگهان ۵ هزار خودرو با فناوری نوین را تهیه کند، اما واردات این میزان خودرو کار سختی نیست.
طبق مستندات گمرک از سال گذشته تا پایان فروردینماه امسال ۱۲هزار خودروی وارداتی از طریق گمرکات کشور ترخیص قطعی شدهاند. این در شرایطی است که به تصدیق بسیاری از شهروندان، معابر کمتر شاهد تردد خودروهای وارداتی سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ است.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در شرایطی بر عملی شدن واردات خودرو های دستدوم (به عنوان مصوبه خرداد پارسال مجلس) اصرار میکنند که حدودا یک هفته به پایان عمر مجلس فعلی باقی مانده و با توجه به بیمیلی دولت به اجرای این قانون، مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار آن است. آنطور که مجتبی یوسفی، عضو هیاترئیسه مجلس شورای اسلامی، در تذکرات دیروز خود در صحن علنی مجلس عنوان کرده، مجلس شورای اسلامی بر مصوبه واردات خودرو ی دستدوم جهت جلوگیری از افزایش بیرویه قیمتها تاکید دارد. این گفته وی در حالی است که چهارشنبه هفته آینده عمر مجلس یازدهم به پایان میرسد، بنابراین عملا کار خاصی از دست نمایندگان فعلی بابت تحت فشار قرار دادن دولت در ماجرای واردات کارکردهها، برنمیآید.
عرضه وارداتیهای ژاپنی و کرهای در سال جدید بعد از گذشت ۱۵ ماه از ثبتسفارش، در سامانه یکپارچه فروش خودرو آغاز شد. ۱۴ محصول از شرکت نیسان، هوندا، هیوندایی، تویوتا، کیا و اشکودا در شرایطی از روز دوشنبه جهت عرضه در سامانه یکپارچه فروش خودرو قرار گرفتند که تنها متقاضیانی که از اسفند ۱۴۰۱ در سامانه ثبتنام کردند و اولویت آنها مشخص شده مشمول دریافت خودروهای یاد شده هستند. به این ترتیب مشمولان دریافت خودروهای عرضه شده در سامانه تنها تا فردا فرصت دارند که خودروی مورد نظر خود را انتخاب کنند. جدول خودروهای خارجی عرضه شده از دو بخش تشکیل شده است. خودروهای دارای قیمت قطعی در مبادی ورودی و خودروهایی با قیمت فروش محاسباتی علیالحساب.
با وجود تمام انتقاداتی که نسبت به واردات قطرهچکانی خودرو در سال گذشته مطرح بوده، حالا برخی شواهد از ورود خارجیها در سال جدید طبق روال گذشته حکایت دارد.