اگرچه قانون برنامه هفتم، دولت را مکلف به توزیع عادلانه یارانه ها به منظور حمایت از گروههای آسیب پذیر کرده و در قانون بودجه امسال نیز حذف سه دهک پر درآمد ۸ و ۹ و ۱۰ به الزام قانونی تبدیل شده است، اما نگاهی به آمارهای موجود این واقعیت را بیان میکند که تفکیک دهک ۹ تا ۵ بسیار سختتر از آن چیزی است که قانونگذار تصور کرده است.
حذف افراد حاضر در دهک های ۹، ۸ و ۷ به دلیل نزدیکی میزان درآمد و وضعیت اقتصادی به گفته مسئولان دشوار است و حتی با تقسیم هر دهک به ۱۰ گروه جزئی تر و تشکیل صدک های جمعیتی، این نزدیکی بیشتر خود را نشان می دهد.
ابهام در مرزبندی دهکهای درآمدی و همپوشانی داراییها در جامعهای که حتی گاهی دارندگان پورشه و لامبورگینی را با پژو و پراید در فهرست یارانه بگیران قرار میدهد، بیانگر این واقعیت است که حذف سه دهک پردرآمد نهتنها یک تصمیم اقتصادی، بلکه یک مداخله اجتماعی است که میتواند به نارضایتی طبقه متوسط و تشدید شکافهای اجتماعی منجر شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: مطابق اطلاعات کسانی که در ایران لامبورگینی دارند چهار نفر و کسانی که مازراتی دارند ۱۸۱ نفر و کسانی که پورشه دارند ۳۶۰۰ نفر و کسانی که دارای لندرور هستند ۱۰ هزار نفر هستند.
درحالیکه دولت در سالجاری تاکنون یارانه ۸ میلیون نفر را قطع کرده، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی خبر داد که در شناسایی پردرآمدها، وضعیت مسکن خانوارها لحاظ نشده است.
به گفته معاون رفاه وزیر تعاون کاربر اجتماعی در سال جاری یارانه ۸ میلیون نفر از افراد پردرآمد حذف شده است و یارانه ۱۰ میلیون نفر دیگر هم تا ۵ ماه آینده حذف میشود.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در نشست علنی امروز سهشنبه، ۲۲ مهرماه، درباره گزارش کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات کشور درباره استنکاف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اجرای بند (ت) تبصره (۱۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ گفت: «در جلسه سران قوا موضوع برنامه هفتم، قانون و کالابرگ را پیگیری کردیم و امیدواریم تا قبل از پایان مهر، واریزی کالابرگ به سبک قبلی انجام شود. تمام مقدمات فراهم شده که از آبان ماه، کالابرگ به صورت کالا واگذار شود و دولت قانون مربوطه را اجرایی کند.»
در فرآیند دهکبندی خانوارها، مجموعهای از معیارها از جمله تعداد اعضا، وضعیت تأهل و سن، میزان حقوق و درآمد، همچنین مالکیت املاک و خودرو، نقشی تعیینکننده در جایگاه اقتصادی هر خانواده ایفا میکنند و مبنای دریافت یا عدم دریافت یارانه قرار میگیرند.
مقایسه تعداد مشمولان یارانه نقدی ۳۰۰ هزار تومانی خانوار دهکهای چهارم تا نهم نشان میدهد در مدت یک ماه ۲ میلیون و ۸۳۵ هزار و ۵۷ نفر از لیست یارانه بگیران وزارت کار حذف شدند.
یارانه مرحله ۱۷۵ به مبلغ ۱۳۹ هزار و ۷۰۸ میلیارد ریال به حساب ۱۵ میلیون ۸۳۱ هزار و ۴۹۵ نفر در دهک های چهارم تا نهم در سراسر کشور واریز و از ساعت ۲۴ امروز دوشنبه قابل برداشت است.
در مردادماه امسال بیش از یک میلیون خانوار، عمدتاً کارگری، از لیست یارانه بگیران حذف شدند؛ تصمیمی که به گفته فعالان کارگری با تغییر شیوه دهکبندی «پایگاه رفاه ایرانیان» انجام شد.
دهکبندی نادرست وزارت کار باعث شده بسیاری از کارگران کمدرآمد یارانه و کالابرگ خود را از دست بدهند؛ کارگرانی که حتی برای تأمین نیازهای روزمره زندگی خود با دشواری روبهرو هستند.
رئیس سازمان برنامه و بودجه، گفت: بخش عمده دهکهایی که قرار بود حذف شوند، در عمل حذف نشدند و تنها تعداد محدودی از فهرست یارانه بگیران کنار گذاشته شدند.
از این پس، میزان هزینه ماهانه هر فرد ملاک دریافت یا قطع یارانه قرار میگیرد و به این ترتیب، اگر سرانه هزینه هر نفر بیش از ۱۰ میلیون تومان باشد، خانوار در دهکهای ۸ و ۹ محسوب شده و یارانه او قطع میشود؛ موضوعی که با نگرانیهایی از سوی مردم همراه شده است.