به گزارش کارنا، دولت در حالی در آیین نامه واردات خودرو سال ۱۴۰۴، تعرفه واردات خودرو های برقی و هیبریدی را به ترتیب ۴ و ۱۵ درصد تعیین کرده است که نبود زیرساخت شارژ، تولید باتری و از همه مهم‌تر ناترازی شدید برق می‌تواند واردات خودروهای برقی به کشور را با چالش جدی مواجه کند.
گرچه دولت در راستای حمایت از ورود فناوری‌های نوین و پاک به کشور و عمل به قانون هوای پاک تعرفه خودروهای برقی را همچون سال گذشته ۴ درصد در نظر گرفته است، اما در واقعیت این است در حال حاضر کشور فاقد زیرساخت‌های لازم از جمله ایستگاه‌های شارژ، شبکه برق پایدار و خدمات پس از فروش برای استفاده از خودروهای برقی است و تنها خودروهای هیبریدی انتخابی واقع بینانه برای بازار ایران به شمار می‌روند.
جواد مرزبان راد، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران در پاسخ به این پرسش که آیا تعرفه ۴ درصدی واردات خودروهای برقی مشوق کافی برای ترغیب مصرف کنندگان به خرید خودرو برقی است، اظهار داشت: تعرفه ابزاری برای کنترل میزان واردات از سوی دولت‌ها است و هر چه تعرفه واردات کالایی بالا باشد، آن محصول به تعداد و مقدار کمتری وارد کشور خواهد شد و هر چه تعرفه پایین باشد، انگیزه واردات آن به کشور از سوی واردکنندگان افزایش پیدا خواهد کرد؛ بنابراین دولت با ابزار تعرفه می‌تواند میزان واردات را به طور غیر مستقیم کنترل کند.
وی در گفت‌و‌گو با خبرنگار کارنا ادامه داد:، اما اینکه ۴ درصد تعرفه مناسبی برای واردات خودروهای برقی است یا خیر نیاز به بررسی این موضوع دارد که آیا تعیین این تعرفه بر اساس نیاز و شرایط بازار خودرو بوده یا مبنای کارشناسی ندارد.
این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه تعرفه واردات خودرو باید مبنای کارشناسی داشته باشد، افزود: اگر تعرفه واردات بر مبنای مجموعه‌ای از داده‌ها از جمله شرایط و کشش بازار، قیمت ها، نیاز بازار داخلی و زیرساخت‌های موجود تعیین شود، خروجی آن تعرفه منطقی برای خودروهای برقی خواهد بود. در غیر این صورت تعیین تعرفه بدون مبنای کارشناسی موجب بر هم خوردن تعادل بازار خودرو خواهد شد.
مرزبان راد یادآور شد: نکته مهم‌تر در واردات خودروهای برقی تعیین سهمیه مشخص این نوع خودرو‌ها در سبد محصولات خودرویی است. به طور مثال اگر نیازمندی بازار خودرو، یک میلیون دستگاه خودرو در سال است، وزارت صمت باید برنامه‌ای را تدوین کرده و سهم هر یک از محصولات بنزینی، گازسوز، دیزلی، برقی و هیبریدی را در سبد محصولات خودرویی مشخص کند، زیرا همان طور که اشاره شد تولید و واردات خودروهای برقی بیش از نیاز بازار می‌تواند توازن بازار خودرو رابر هم زند.
وی با بیان اینکه سیاست‌ها در حوزه تولید و واردات خودروهای برقی باید به نحوی باشد که عرضه متناسب با نیاز بازار صورت بگیرد، تصریح کرد: در شرایط فعلی که مصرف کنندگان و صنایع مختلف از ناترازی شدید برق رنج می‌برند و زیرساخت کافی برای شارژ خودروهای برقی در سطح گسترده در کشور وجود ندارد، واردات بی حساب و کتاب خودروهای برقی به ایجاد صف‌های طولانی در ایستگاه‌های شارژ برق منجر خواهد شد و برعکس چنانچه تقاضای خودروی برقی بیش از عرضه آن باشد، قیمت خودروهای برقی افزایش پیدا کرده و خودروهای بنزینی و دیزلی خریداری نخواهند داشت.
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به شرایط فعلی کشور نیاز بازار ایران به خودروهای برقی چقدر است، بیان کرد: این موضوع نیاز به تدوین استراتژی مدون و توأمان تولید و واردات خودروهای برقی از سوی سیاست گذار دارد و با هر تغییری در قوانین و تعرفه‌ها، استراتژی سیاست گذار در بخش تولید و واردات خودرو نیز باید به سرعت به روز رسانی شود. در این صورت می‌توان نسبت به ارزیابی تعرفه خودروهای برقی متناسب با تیراژ تولید و واردات آنها اقدام کرد.
مرزبان راد افزود: همچنین در این استراتژی لازم است مولفه هایی، چون تیراژ تولید و واردات، نوع، مدل و حتی حجم موتور خودرو‌ها مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال سیاست گذار باید تیراژ تولید خودروهای برقی با حجم موتور تا ۱۵۰۰ سی سی، ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ سی سی و بالای ۲۵۰۰سی سی را به طور مشخص اعلام کند.
وی ضمن اشاره به صدور مجوز واردات خودروهای با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی به مناطق آزاد اذعان داشت: اگرچه محدودیت حجم موتور برای واردات خودرو به مناطق آزاد از سوی دولت لغو شده است، اما این موضوع نباید به واردات بی رویه خودروهای با حجم ۳ هزار سی سی منجر شود، بلکه در گام نخست باید ظرفیت و نیاز بازار به واردات این خودرو‌ها را مدنظر قرار داد.
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه اظهارات خود بر ضرورت بسترسازی مناسب برای ورود خودروهای برقی به کشور تاکید کرد و گفت: تولید و واردات خودروهای الکتریکی بدون ایجاد زیرساخت‌های لازم در سطح کشور قطعا مصرف کننده این خودرو‌ها را دچار مشکل خواهد کرد.
مرزبان راد تاکید کرد: یکی از نکات مهم در ایجاد زیرساخت خودرو برقی، پراکندگی، به روزرسانی تعداد و امکانات ایستگاه‌های شارژ برق در سطح کشور است، اما در حال حاضربا توجه به حجم پایین خودروهای برقی و محدودیت‌های منابع مالی دولت شاید ورود به این عرصه ضرورتی نداشته باشد، چراکه احداث جایگاه‌های شارژ برق در سطح کشور بسیار هزینه بر بوده و به سادگی امکان پذیر نیست.
وی تصریح کرد: بنابراین در بخش زیرساخت نیز باید بین تیراژ تولید و واردات خودروهای برقی و تعداد ایستگاه‌های شارژ برق توازن ایجاد کرد، زیرا وجود هر یک بدون دیگری بازار خودروهای برقی را دچار آسیب خواهد کرد. کمااینکه مشابه این موضوع را در بازار خودروهای گازسوز شاهد هستیم، چراکه کاهش تولید خودروهای دوگانه سوز در سال‌های گذشته موجب عدم استفاده بهینه از جایگاه‌های سوخت سی ان جی شده است.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: بنابراین اگر سیاست‌ها در حوزه خودروهای برقی به درستی اتخاذ نشوند، بازار خودروهای برقی نیز به سرنوشت بازار خودروهای گازسوز دچار خواهند شد.
مرزبان راد یادآور شد: برخلاف تصور برخی کارشناسان که آینده را متعلق به خودروهای برقی می‌دانند، پیش بینی‌ها از این موضوع حکایت دارد که صنعت خودرو جهانی حداقل تا ۳۰ سال آینده به سمت خودروی برقی حرکت نخواهد کرد و تنها ۲۰ تا ۲۵ درصد به حجم خودروهای برقی در دنیا اضافه خواهد شد.
وی با اشاره به بالا بودن هزینه‌های نگه داری خودروهای برقی اظهار داشت: استفاده از خودروهای برقی به دلیل قیمت بالای باتری برای مصرف کننده گران تمام می‌شوند و تقریبا هر پنج سال نیاز به تعویض باتری دارند و مردم به تدریج به هزینه‌های نگه داری بالای این خودرو‌ها پی خواهند برد.
این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: علاوه بر این، فروش خودروهای برقی با توجه به افزایش هزینه‌های نگه داری به مراتب سخت‌تر از خودروهای بنزینی خواهد بود، زیرا مصرف کننده ترجیح می‌دهد به چای پرداخت هزینه بالا برای تعویض باتری، خودروی خود را تبدیل به احسن کند.
پایان سخن اینکه پایین بودن تعرفه به تنهایی برای تحریک بازار خودروهای برقی کافی نیست، چراکه نبود زیرساخت‌های اساسی نظیر ایستگاه‌های شارژ سریع، تولید و استانداردسازی باتری و عدم تضمین خدمات پس از فروش خودروهای برقی در کشور باعث شده مصرف‌کنندگان ایرانی همچنان نسبت به خرید خودروهای تمام الکتریکی تردید داشته باشند. مضاف بر اینکه ناترازی برق و هشدار‌هایی مبنی بر کمبود برق به مصرف‌کنندگان و صنایع، انگیزه متقاضیان خودروهای برقی را برای خرید این نوع خودرو‌ها کاهش داده است.
ارسال نظر