چگونه باید ساختار صنعت خودرو را آماده پذیرش خصوصی سازی کرد؟

به گزارش کارنا، به رغم اینکه خصوصی سازی صنعت خودرو وارد فاز جدیدی شده است، اما همچنان در مقام اجرا با پیچیدگی‌ها و مقاومت‌هایی مواجه است.

یکی از این موانع و مقاومت ها، مخالفت ذی نفعان وضعیت کنونی خودروسازی با خصوصی سازی صنعت خودرو است. از آنجا که واگذاری سهام دولتی خودروسازان، شفافیت در این صنعت را افزایش می‌دهد، برخی از ذی نفعان فعلی تمایلی به خصوصی سازی صنعت خودرو ندارند.

نکته مهم دیگر افزایش زیان انباشته و بدهی سنگین دو خودروساز بزرگ به بانک‌ها، قطعه سازان و دیگر سازمان‌ها است که جذابیت خرید سهام این شرکت‌ها برای بخش‌خصوصی را کاهش داده است.

سعید مدنی، مدیرعامل اسبق سایپا در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان ساختار صنعت خودرو را آماده پذیرش خصوصی سازی کرد، اظهار داشت: برای اینکه انتقال بنگاه‌های بزرگ اقتصادی به بخش خصوصی با موانع و مشکلاتی همراه نباشد، گام نخست بهبود وضعیت مالی شرکت‌های خودروسازی است.

وی با بیان اینکه واگذاری سهام دولتی خودروسازان را باید به بهبود وضعیت نقدینگی در این شرکت‌ها موکول کرد، افزود: قاعدتا واگذاری بنگاه اقتصادی که ارزش سهام آن افت پیدا کرده و در آستانه ورشکستگی قرار دارد، به صلاح صنعت خودرو نیست.

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه تاکید کرد: خصوصی سازی صنعت خودرو زمانی به سرانجام خواهد رسید که دو خودروساز بزرگ با افزایش ظرفیت خود، رشد بهره وری و سود معقول در ریل اصلی قرار گرفته باشند.

مدنی با اشاره به عدم آمادگی صنعت خودرو برای خصوصی سازی تصریح کرد: واگذاری سهام دولتی خودروسازان در شرایطی که شرکت‌های خودروسازی به سبب سیاست‌های تکلیفی دولت مشمول قیمت گذاری و به واسطه زیان انباشته فراوانی که دارند با افت ارزش سهام مواجه هستند، اقدامی عجولانه و نسنجیده است.

وی ادامه داد: این در حالی است که از سال‌ها پیش که صحبت از خصوصی سازی صنعت خودرو بود، دولت با همکاری خودروسازان می‌توانست مسائل قیمتی را حل و امکان واگذاری سهام به بخش خصوصی دارای اهلیت را با رعایت اصل تعارض منافع فراهم کند.

این کارشناس صنعت خودرو درباره واگذاری اخیر مدیریت ایران خودرو به سهامداران بخش خصوصی بیان کرد: واگذاری که اخیراً در رابطه با سهام ایران خودرو اتفاق افتاد، واگذاری مدیریت ایران خودرو به سهامداران این شرکت به عنوان نماینده اکثریت سهامداران است.

مدنی با تاکید بر اینکه واگذاری مدیریت ایران خودرو به سهامداران این شرکت باید با درخواست برنامه‌ای مدون و منسجم از سوی کنسروسیوم سهامداران بخش خصوصی همراه باشد، تاکید کرد: در صورت عملکرد مثبت کنسروسیوم سهامداران بخش خصوصی در سال اول و دوم می‌توان به تدریج مابقی سهام ایران خودرو را به بخش خصوصی واگذار کرد.

وی با بیان اینکه واگذاری کامل سهام دولتی خودروسازان مستلزم خروج شرکت‌ها از زیاندهی، رشد ارزش سهام به ارزش واقعی و ایجاد شرایط پایدار و با ثبات صنعت خودرو است، عنوان کرد: از همان ابتدا که بحث خصوصی سازی صنعت خودرو مطرح بود، بار‌ها عنوان شد که نظام قیمت گذاری دستوری موجب شده تمام زحمات شرکت‌های خودروسازی وارد بازار سوداگری شود و ارزش سهام خودروسازان نیز کاهش پیدا کند.

این کارشناس صنعت خودرو اذعان داشت: واگذاری موفق سهام خودروسازان با ارزش فعلی تنها در صورتی ممکن است که خریدار سهام به سرعت شرکت‌های خودروسازی را در مسیر رشد و توسعه قرار داده و دولت نیز بر عملکرد خریداران نظارت کافی داشته باشد.

مدیرعامل اسبق سایپا با اشاره به اینکه خصوصی سازی بدون نظارت دولت به کج راهه خواهد رفت، افزود: برای خصوصی سازی یک بنگاه بزرگ اقتصادی باید جنبه‌های مختلف این موضوع را اعم از جنبه اجتماعی، اشتغال زایی، صادرات، ساخت داخل و قطعه سازان داخل را در نظر گرفت.

مدنی تاکید کرد: واگذاری سهام دولتی خودروسازان چه از نظر مدیریتی و چه سهامداری بدون نظارت دولت بر عملکرد مدیریت شرکت‌ها و رعایت الزامات قانونی و درخواست برنامه از آنها، خودروسازی کشور را به سرنوشت شرکت‌های نیشکر هفت تپه و صنایع آذرآب دچار خواهد کرد و در نتیجه شاهد حضور مجدد دولت در صنعت خودرو خواهیم بود.

وی با بیان اینکه شرکت‌های خودروسازی باید در شرایط غیر اورژانسی به بخش خصوصی واگذار شوند، تصریح کرد: متاسفانه در شرایطی که دو خودروساز بزرگ در وضعیت بحرانی قرار دارند، دولت به یکباره سازمان خصوصی را مکلف به واگذاری سهام خودروسازان تا پایان سال کرده است.

این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: این در حالی است که موضوع خصوصی سازی صنعت خودرو از سال‌ها پیش مورد تایید کارشناسان، دولت‌ها و نمایندگان مجلس قرار گرفته، اما هیچ‌گونه اقدامی در جهت خروج شرکت‌ها از بحران و رفع مشکلات شرکت‌های تو در تو خودروسازان انجام نشد و یک مرتبه اوایل بهمن اعلام کردند که خصوصی سازی صنعت خودرو باید تا پایان سال انجام شود.

مدنی واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی را گامی رو به جلو در جهت خصوصی سازی دانست و خاطرنشان کرد: امیدواریم با واگذاری مدیریت ایران خودرو به سهامداران بخش خصوصی و عملکرد مثبت این بخش، شاهد انتقال مالکیت ایران خودرو به بخش خصوصی نیز باشیم.