آژیر افت تولید خودرو در سال جاری که از فروردین زده شد، در اردیبهشت نیز ادامه پیدا کرده و طبق آخرین گزارشها، متوسط تیراژ روزانه خودروسازان در ماه جاری به حدود سههزار و ۶۵۰دستگاه رسیده است. این در شرایطی است که طبق وعده وزیر صنعت، معدن و تجارت، قرار است تولید خودرو در سال جاری و نسبت به پارسال ۱۵درصد رشد کند.
تخصیص سهمیلیارد دلار به مونتاژکاران خودرو این سوال را مطرح کرده که ارز مذکور چرا به تنظیم بازار خودرو کمکی نکرده است؟ واضح است که مسیرهای فراوانی برای تنظیم بازار پیش پای سیاستگذار بوده است؛ بهطوریکه مسیر واردات هم میتوانست در کنار تزریق ارز به مونتاژیها بهطور همزمان مورد نظر قرار بگیرد.
فروش محصولات خودروسازان بزرگ کشور در سال ۱۴۰۲ به نزدیکیهای ۸۸۵هزار دستگاه رسید، در حالی که تولید آنها بالای یک میلیون دستگاه بود. بنابر آماری که در سایت کدال بورس منتشر شده، دو خودروساز بزرگ کشور -ایرانخودرو و سایپا- انواع محصولات سواری و البته وانت را در سال گذشته به فروش رساندهاند که در این بین، ایرانخودرو به دلیل تولید بالاتر، فروش بیشتری نیز داشته است.
بررسی مقادیر تولید و فروش خودروسازان نشان میدهد که در بازه سالانه طی ۱۳سال گذشته همواره تناژ مقدار تولید و فروش در محدوده یکمیلیون و ۵۰هزار دستگاه بوده است. طی سال ۱۴۰۲ مجموع تولید و فروش خودروسازان به ترتیب با افت ۱۰درصدی و ۱۲درصدی همراه بوده است.
سنجش نبض بازار خودرو برای پاسخ به یک ابهام نشان میدهد قیمت محصولات خودرویی از سال۹۶ تاکنون، تنها متاثر از نرخ ارز نبوده و در بازه زمانی مذکور حتی از تورم عمومی نیز پیشی گرفته است.
خصوصی سازی صنعت خودرو در شرایطی به گفته کارشناسان باید انجام شود که قیمت گذاری و واردات خودرو نیز آزاد شود تا فضایی رقابتی برای فعالیت این صنعت همچون صنایع دیگر فراهم شود.
اکسپنگ، سازنده خودروهای برقی چینی اعلام کرد که امسال ۴۰۰۰ نفر را استخدام خواهد کرد و میلیونها یوان در هوش مصنوعی سرمایهگذاری خواهد کرد زیرا به دنبال جان سالم به در بردن از رقابت در بزرگترین بازار خودروی جهان است.
خودروسازان مدعی هستند که زیانشان تا پایان سالجاری به 200 همت میرسد؛ با توجه به ریخت و پاشها و بهرهوری پایینی که خودروسازان دارند، بروز و ظهور چنین اعدادی نباید دور از پیشبینی باشد.
خودروسازان بزرگ کشور این روزها بار دیگر مسیر فروش اموال و زیرمجموعههای مازاد خود را برای تامین نقدینگی پیش گرفته اند، اما گزارشهای ارسالیشان به بورس نشان از ناکامی آنها در این فرآیند دارد. طبق گزارشهای موجود در سامانه کدال، دو مزایده اخیر سایپا و پارسخودرو (اولی برای فروش شرکت تاپکو و دومی برای فروش اقلام مازاد قطعات برلیانس)، مشتری نداشته و منتفی شدهاند.
«ضرورت برخورد با تخلف خودروسازان در فروش خودروها با قیمتهای بالاتر در مزایده به بهانه زدگی بدنه و عیوب دیگر» و «ضرورت افزایش کنترل بازار خودرو و لوازم جانبی» از جمله تذکرات کتبی نمایندگان به مسئولان اجرایی کشور است.
به عقیده کارشناسان تلاش خودروسازان برای تشنه نگهداشتن بازار و سپس عرضه به قیمت دلالی در بازار انحصاری، موجب تشکیل چرخه گرانی خودرو میشود، چون بازار اختلاف قیمت خود را حفظ میکند، اما افزایش قیمت به مذاق خودروساز خوش خواهد آمد و دفعه بعد نیز مجدداً تصمیم میگیرد ۵ درصد زیر قیمت بازاری که افزایش یافته، بفروشد.
کارشناسان بازار خودرو معتقدند این موضوع ترفندی برای افزایش شدید قیمت خودرو در بازار هم هست چراکه پایه محاسباتی قیمت ها را به شدت بالا می برد و مبنایی برای افزایش های مجدد وپی درپی ایجاد می کند. صورتجلسه اخیر، دسیسه ای برای دور زدن قانون وافزایش شدید قیمت خودرو به نفع خودروسازان است وموارد گمراه کننده ای درآن گنجانیده شده است.
انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازان خودرو کشور در نامهای به سران سه قوه، ضمن اشاره به اینکه مهمترین عامل مشکلات مجموعه صنعت خودرو کشور (خودروسازی و قطعهسازی) در مشخص نبودن مسئول اصلی و پاسخگوی این صنعت است، دو پیشنهاد برای اقدام فوری و شجاعانه در راستای رفع چالشها اعلام کرده و براساس آن خواستار تشکیل کمیته ملی خودرو و حذف برخی تصدیگریها شده است.